Traven Listapad

Я хачу з табой прачнуцца,
пах “успамінаў” прагна удыхнуць.
Рабаціння ўпотай дакраунуцца,
уздых пачуць і зноў заснуць.
(у цябе як у коўдру ахінуцца і заснуць).

13 ліпеня 2023

Па-за межамі Лагранжа,

Асяроддзя Гільберта паверх.

Лічбы, як ракетаў Маска спаржа,

Цягнуцца страмчэй Шакіл О’Ніла ўверх.

*

Ад цябе працяг уголас,

Захаваўшы прозвішч крок,

Як калыша вецер Колас,

То ў правы, то ў левы бок.

*

Пратчэта і Геймана сусветы, Шчамялёва фарбы на сцяне,

Гершвіна мелодыі пра лета

І радкі, што напісаў ты мне.

*

Літар пазлы, як дарогі брук,

Рытмам крокаў адбіваюць рух.

Рэхам “Ну-ну, Пффф,” …вяртаюць гук,

Сэрца ў цішы ўзмацняюць стук.

*

Рэмарк нальне кілішак кальвадосу, Цішком Хэмінгуэй падпаліць люльку тытуню.

Як прамалюеш сітуацыю ты гэту?

Зноў на адлегласці? Ці “наяву”?

*

Хто зараз з болей Санча Панса,

Дон Кіхота ўяўленне хто?

Не, не тыя персанажы нам патрэбны,

Бо з імі ясна ўсё.

Яніна і Антось чакаюць нас.

***

P.S

Ні здзіўляўся, калі раптам

Расповяд нас так зацягнЕ,

Што забыўшыся на рэчаіснасць,

Станеш ты Антосем для мяне…

Мужчына нявызначанага ўзросту. Ці то доўгая барада, ці то доўгія валасы, што клаліся на плечы ,то дадавалі гадоў, то маладзілі.

Паплечнік Яго Вялікасьці Выпадку. Пілігрым нябачна быў побач з кожным, каму так ці іначай на шляху трапляўся Пень.Менавіта Пілігрым сваімі пытаннямі, якія гучалі ў галаве чалавека, то даваў, то пазбаляў надзеі, то ўзнімаў над усімі страхамі і даваў моц рызыкаваць, то кідаў у роспач і шкадаванні аб страчаных і нявыкарастанных магчымасцях.

Адкуль і калі з’явіўся Пілігрым – нівядома. Часцяком бачылі яго каля Пня, дзе ён сядзеў, сагнуўшы ногі ў каленях і палажыўшы на іх рукі, углядаўся ў гасцінец, што ішоў праз лес. Ці то адпачываў, ці то чакаў…

Маўклівы, працавіты, уваліжвы да дробязяў і якасьці. Хто ведае, той ні лезе са словамі ” і так добра”, ці “хто гэта бачыць будзе?”. Можа перабляць рэч, перайначваць яе столькі разоў, колькі лічыць неабходным. Хату нанова перабудаваць? Лёгка. Казалі “ты б лепей новую дзе паставіў”, але Цеслю да д..ы былі і парады і каментары гэныя.

Скупы на ўсмешкі і эмоцыі, ён мяняўся толькі са сваім сабакам: вочы свяціліся пяшчотай, рука гладзіла жывёліну, твар паступова мякчэў і на душы станавілася спакойна…

З маленства ў сваіх думках.. Уяўляючы сябе то каралеўнай, то вядзьмаркай, яна гадзінамі запар магла рабіць нудную працу, за якую больш ніхто ні хацеў брацца. Каб яна ведала словы “медытатыўны занятак”, напэўна, так бы і казала ўсім. Думкі ў такі час у яе галаве пляліся, чапляліся адна за адну, часам штурхаліся і сварыліся. І калі ў такія моманты Яніна кідала толькі адзін сказ, які , дарэчы, быў зусім не да мейсца, Цесля толькі стрэліў вачыма, хвілінку стаяў, а потым звычайна махаў рукою: “Што з яе ўзяць.. каб пра пчол пагаварылі б.. Ай ..У сваім “фантазійным” сусвеце, каб яго…”
Яніна на гэтае толькі ўсміхалася пра сябе.
Па начох, калі ўсё клаліся спаць, яна ішла ў пакой з вялізнымі вокнамі, садзілася за стол і глядзела на неба . Так бывала і засынала – за сталом ля вакна.
“Дзівачка” .. думалі суседзі і спачувалі Цеслю.

“Дзівачка”.. думаў Цесля пра жонку і ўспамінаў Шану. ” Вось з кім проста , вось з кім усё зразумела”.

Шана, ўварыўшы зелля, цераз Пілігрыма спакушае Цеслю выпіць, той забываецца ўсе значныя падзеі з мінулага. Застаецца у Шаны на панадворку, але сумуе па сваёй працы. Яніна ні ведае дзе яе муж, таму ў пакутах абыходзіць усе мясцовыя карчмы і пастаянныя двары, нават завітвае да свёкраў і ўсё безвынікова, хоць недзе ў думках адчувае яго, чуе яго пакуты, жаданне вярнуць мінулае. Тым часам у хвіліны адсутнасці гаспадаркі дома, Шана ўпотай прыносіць Цеслі яго інструменты, а той ў свой час, здзіўляецца, што драпіны, вышчарбіны на іх здаюцца такімі знаёмымі, рубанак кладзецца ў рукі, сякера сама сабой перадае вагу і спрыт у плечы… І кожная “новая” прылада натхняе на новыя ўспаміны, але келіх “чароўнага” напою штовечар, сцірае дзённыя ўспаміны і кожан ранак пачынаецца як нанова. Дзень поўніцца ўспамінамі, пачуццямі нават здагадкамі…

Тым часам Антось па вяртанні з кірмашу наязджае колам на Пень, дрожкі перакульваюцца і ён б’ецца галавой аб той жа “выпадак”, страчанае прытомнасць. Яго знаходзіць Вершнік, убачыўшы вопратку і багата мяхоў з мукой адвозіць утрызнеўшага ў млын, кладзе ля жорнаў, замыкае і імчыць па Зорку, але за адчас дарогі Млынар апрытомнеў , зачыніўся ў млыне і нікому ні адчыняе, бо нікога ні пазнае з “мінулага” жыцця. Цераз вакенца прымае яду ад Зоркі і ні больш таго, тая карыстаецца хоць якой магчымасцю вярнуць ўспаміны, калбаціць яго ўлюбёную зацірку, пячэ бліны-наліснікі…. безвынікова. У роспачы яна ідзе да Шаны са сваёй бядой, але ні была б то Шана, яна кладзе ў кубелец Зоркі скрадзеныя, абшаптаныя Янініны “сырнікі”, пакаштаваўшы каторыя Антось прызнае ў Яніне сваю жонку.

Звычайным ён застаўся выключна ў назве.

Была нядзеля, ці серада, не дакладней панядзелак!

 

Зорка парачнулася крыху пазней за Млынара, бо ёй падабалася ўлегчыся ўпоперак ложка такім чынам каб галава апынулася на яго палове і на гадзінку праваліцца ў яго думкі.

Але сёння нешта “соннае забыццё” ні захапляла і яна з уздыхам прысеўшы на край ложка, захінулася коўдрай і збегла ў ніз, дзе пакой напоўнены пахам кавы ўжо канстатаваў сваёй адзінотай адсутнасць мужа дома. Кава, яшчэ гарачая, знаходзілася як і заўсёды невялічкім століку ля вакна. Адглынуўшы кавалачак ранняшняга водару жонка з асалодай прытулілася ілбом да халоднага шкла, пакінуўшы на ім плямку кропелек подыху.

Вынырнуць з думак яе вымусіў гук бразгаючай клямкі. “Муж вярнуўся, забыўся нечага?”-прамільгнула нітка думкі у Зоркі.

З прыадчыненай шчыліны спачатку пачулася: “Добрага ранку” – але прагучала вельмі пяшчотна і адценнем яваравага паху. Дверы адплылі да сцяны і на парозе апынулася Яніна. “Я увайду…”дадалося тым жа голасам без адцення пытання.

            Трымаць кубак і захінаца адначасова, вельмі ні зручна, таму яна наўпрост кіўнула галавой і вачыма паказала на слончык, что з’явіўся тут як наўмысна на позірку. “Ты да майго? Дык яго сёння зранку як туманам сцягнула”, і села на лаву, што падзяляла вонкавы сусвет вакна і асяроддзе жытловай галактыкі. І толькі зараз яна заўважыла, што паміж жанчымамі на стале стаяла яшчэ адна філежанка кавы і уздымала да столі пякучыя аскепкі кававых пахаў, іх позіркі сышліся.

“я ні да яго, я да цябе”- без змены інтанацыі, узяшы ў далоні пякучы напой прагучала ад госцці.

Яшчэ мінулай восенню Антось надумаў новыя прытворы да вокнаў, але ўсё ні ставала, то часу бракавала, то грошай, а тое і жадання, не ні дакляраваць вокны, а сустракакацца з Цеслям. Таму і хацеў забраць ні ў майстэрні, а каб Раг(м)ойша падвёз. Дамовіліся перакрыжавацца ў краме.

Сустрэла Антося лагодая усьмешка Шатаны, паразмаўлялі, запытала як посьпехі ў будаўніцтве, якія пляны на зіму…

Цесьлю Антось заўважыў ні адразу, доўгі саламяны чуб закрываў твар, тым часам як ён моўчкі нешта маляваў на паперцы, перыядычна падымаючы вочы, пазіраючы праз прамыя валасы на размаўляючых і ні прымаючы ўдзелу ў размове.

Антось дастаў з кайстры прырыхтаваныя 300 злотых і моўчкі паклаў на куфар, бо ведаў, што ў млынара іхто грошы з рук, тым больш Яна ні возьме. “Я вінна табе рэшту”. І пачала мітусліва перабіраць грошы ў мяшэчку, прыхаваным пад спадніцай, але безвынікова. Толькі цяпер Антось заўважыў, што за спінай стаяў Цесля увесь гэты час. Ні гледзячы ў вочы, дастаў з кішэні пакамячаныя 10 таллераў “мусіць як раз калі пералічыць”, Шатана дзелавіта сграбла ўсе паперкі да сябе ў падол, нешта паперакладала і працягнула Антосю, той нігледзячы ўзяў і кінуў у торбу.

Голас Цеслі прагучаў крыху скрыпуча, але выразна:“ Дык што ты казаў наконт завалы на вароты?” Антось ні азіраючыся, нібыта разглядае нешта ў вакне: “Старая стала, замыкаць замыкае, але усякае можа здарыцца.”- прагучала на выгляд , што размоўца шукае іншага накірунку размовы.

У размову дадалася Шана, па яе выглядзе бачна было, што сэнса ні разумее, але павінна паўдзельнічаць: “Як вырашыш, кажы, мы нешта з Цеслям прыдумаем.” – і сарамліва апусціла вочы.

Цесля, моўчкі падняў з падлогі рэшткі клямкі, падышоў бліжэй і робячы выгляд зацікаўленнасці механізмам, вельмі выразна і спакойна вымавіў: ”А если так всех и всё устраивает, зачем что то менять?».

Адлегласць для вандроўніка ў часе,

Гады (узрост) ШТО пакідаеш у мінулым.

***

Валізка скарбаў, ШТО бярэш з сабой:

Сябры, знаёмыя, успаміны ШТО нібыта шраны.

***

Пераяжджаю ў наступнае стагоддзе,

Ну як ШТОгоддзе, будучых паўвека.

***

Каго узяць з сабой, пытанне з зорачкай,

Жанчыну ШТО люблю, ці тую ШТО кахаю.

***

Дзяцінства пакідаю ў мінулым,

НаШТО яму ісці туды зде 18+.

***

Юнацтва згублена даўно і нізваротна,

Але не страчана, тамуШТО успамінаў забагата.

***

Здароўя бы дадаць у бакавы аддзел валізкі,

Дзве пары акуляраў і ШТОпар лекаў адкаркоўваць бутэлькі.

***

А каб лягчэй ісці, кампанію сабе збяру абавязкова,

ШТО да дзяцей, бяру ўсіх, малы, вялікіх і мурзатых.

***

Глыточак шчасцця як ўздых паветра зранку,

Прыхаплю ШТОднёвай кавы філежанку.

***